Asertywność w relacjach międzyludzkich

 W części poświęconej stereotypom dotyczącym niepełnosprawności mówiliśmy,że osoby niepełnosprawne postrzegane są jako uzależnione od innych,pozbawione wewnętrznej motywacji i budzące najczęściej współczucie,a nierzadko litość.W obliczu takich panujących powszechnie opinii ważne jest byśmy umieli dokładnie wyznaczać innym granice naszej prywatności oraz byśmy potrafili w jasny i precyzyjny sposób wyrażać swoje opinie.Bezpośrednie,uczciwe oraz stanowcze wyrażanie swoich myśli,przekonań i postaw,ale w sposób nie naruszający praw,uczuć i potrzeb innych osób określamy jako postawę asertywną.Przykładem zachowania asertywnego jest sytuacja,gdy podczas zajęć wypowiadasz swoją opinię,a ktoś nieustannie ci przerywa.Wtedy postępując asertywnie zwracasz się do niego słowami:"Wciąż mi przerywasz,nie lubię tego i chce skończyć swoją wypowiedź."Przeciwieństwem takiej postawy jest agresja oraz uległość.Agresywnie zachowuje się ten kto wyraża swoje opinie i postawy kosztem drugiej osoby,kiedy dochodzi do naruszania jej uczuć.Osoby agresywne w kontaktach międzyludzkich poprzez takie zachowanie ukrywają często brak poczucia własnej wartości i próbują w ten sposób podkreślić swoje racje i znaczenie.Osoba zachowująca się w sposób uległy boi się mówić o swoich potrzebach i pragnieniach,uważając się za nieważną,podporządkowaną i słabą,a pozwalając innym na nieustanne przekraczanie swoich osobistych granic liczy na akceptację z ich strony.Kolejne ćwiczenie pomoże ci na lepsze zrozumienie,tego co oznacza postępować asertywnie.
ĆWICZENIE
Oceń jakie zachowanie prezentują podane wypowiedzi i zamień je na sformułowania asertywne:
1.Podczas zajęć,kolega prosi byś pożyczył mu długopis.Ty nigdy nie masz długopisu i żebrzesz od innych.
2.Ktoś prosi cię o pomoc w przygotowaniu konspektu do zajęć,a ty masz inne plany.No dobrze,co prawda mam swoje zajęcia ale...
3.Czekasz na wejście do toalety,kiedy kolega w pośpiechu robi to przed tobą.Wzdychasz głośno i nic nie mówisz.
4.Kolega ma pewien problem i prosi cię o radę.A skąd ja mam to wiedzieć,nie wiem co robić,to twój problem.
Asertywność to nie tylko związana z naszą aktywnością umiejętność wyrażania swoich myśli i uczuć,ale także nasze prawo do tego,by inni szanowali nasze poglądy i odrębność.Przestrzeganie tych reguł powinno opierać się na pełnej wzajemności,jednak emocje jakie towarzyszą relacjom międzyludzkim,różnego rodzaju stereotypy oraz złe doświadczenia powodują,że zapominamy o zrozumieniu,szacunku i innych podstawowych wartościach.Przyjrzyjmy się najważniejszym prawom,które przysługują nam jeśli założymy,że asertywność powinna regulować relacje między ludźmi.

• Mas prawo do robienia tego co chcesz dopóki to co robisz nie rani kogoś innego.
• Masz prawo do zachowania swojej godności poprzez zachowania asertywne nawet wtedy,gdy możesz kogoś urazić pod warunkiem,że twoje zachowanie jest asertywne,a nie agresywne.
• Masz prawo do przedstawienia innym swoich próśb pod warunkiem,że uznajesz prawo innych do odmowy.
• Istnieją takie sytuacje,w których prawa osób nie są jasne.Zawsze masz prawo do przedyskutowania problemu.
• Masz prawo do korzystania ze swoich praw.Gdy z nich nie korzystasz to zgadzasz się na odebranie ich sobie.

Najprostszą zasadą jaka powinna nam przyświecać w kontaktach międzyludzkich,a która podsumowuje i w prosty sposób ujmuje wszystkie zalecenia podane wyżej,jest zasada wyrażająca się w stwierdzeniu:"Postępuj wobec ludzi w taki sposób,jak chciałbyś aby inni postępowali wobec ciebie."To prosta reguła,którą łatwo jest zapamiętać,ale trochę trudniej stosować na co dzień,ale pamiętajmy,że nic nie dzieje się samo,pracujmy nad sobą.