Możliwości osób niepełnosprawnych ruchowo na rynku pracy

W Polsce jest 5 mln 456 tys.osób niepełnosprawnych,co stanowi 14,3% mieszkańców kraju.W raporcie GUS z 2002 r.do osób niepełnosprawnych zakwalifikowano te,które posiadają odpowiednie orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność(osoby niepełnosprawne prawnie-4,5 mln,co stanowi 82% ogółu niepełnosprawnych)jak i te,które posiadają subiektywne odczucie niepełnosprawności(osoby niepełnosprawne biologicznie,które nie mają wydanych orzeczeń).Większość osób niepełnosprawnych mieszka w miastach(3 mln 213 tys.co stanowi 52,9% wszystkich osób niepełnosprawnych.Występowanie niepełnosprawności wzrasta z wiekiem ok.60% ogółu niepełnosprawnych to osoby powyżej wieku aktywności zawodowej(60 lat kobiety,65 lat mężczyźni).Największe natężenie zjawiska niepełnosprawności występuje w województwie lubelskim i małopolskim(ponad 180 osób na 1000 mieszkańców),liczbowo zaś najwięcej niepełnosprawnych żyje w woj.mazowieckim.Wśród ogółu osób niepełnosprawnych najliczniejszą grupę stanowią osoby z orzeczeniem o lekkim(29%) i umiarkowanym(26%)stopniu niepełnosprawności.Około 1,1 mln Polaków,którzy ukończyli 16 lat,jest praktycznie niezdolnych do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie(znaczny stopień niepełnosprawności).Osoby niepełnosprawne wykazują niższy poziom edukacji w porównaniu z resztą populacji.Aż 51% z nich ma wykształcenie nie wyższe niż podstawowe.W 2008 r.68,1% osób niepełnosprawnych w wieku 15 lat i więcej nie miało wykształcenia średniego,a jedynie 6,1% posiadało wykształcenie wyższe.Porównując:wśród osób pełnosprawnych co najmniej 48,8% nie posiadało średniego wykształcenia,zaś wyższym legitymowało się 16,5%.Znaczny deficyt wykształcenia osób niepełnosprawnych poważnie redukuje ich szanse na rynku pracy.Jedynie 16% osób niepełnosprawnych pracuje zawodowo,podczas gdy w krajach UE średnio 40-50%.Nasz kraj pod tym względem wyprzedza Hiszpania 22%,Wielka Brytania 39%,a na czele klasyfikacji znajduje się Szwajcaria 62%.Ważnym czynnikiem kształtowania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych jest stopień niepełnosprawności.W 2008 r.pracowało jedynie 3,8% osób niepełnosprawnych ze stopniem znacznym.Zdecydowana większość osób niepełnosprawnych pracuje w zakładach pracy chronionej(80,6%),jednak widoczny jest też stały wzrost udziału osób niepełnosprawnych w otwartym rynku pracy(z 15,9% w grudniu 2005 r.do 19,4% w grudniu 2008 r.)Głównym problemem pozostaje znaczna bierność i bezradność społeczno-zawodowa,bowiem przytłaczająca większość niepełnosprawnych pozostaje wciąż poza rynkiem pracy stopa bezrobocia osób niepełnosprawnych(13,1% w 2008 r.)Osoby z niepełnosprawnością ruchową są jedną z najbardziej marginalnych grup w społeczeństwie,stale napotykających na bariery w dostępie do każdej dziedziny życia społecznego.Wśród barier systemowych,które często są główną przyczyną ich marginalizacji,można wyróżnić m.in.:brak taniego transportu,ograniczone możliwości kształcenia,brak skutecznego systemu zabezpieczenia społecznego i pomocy socjalnej oraz stabilizacji społecznej i materialnej.Ma to bezpośredni wpływ na poziom wiedzy i umiejętności dotyczący należnych uprawnień i możliwości.Jedynie ok.20% niepełnosprawnych korzysta z usług lub należy do organizacji pozarządowych,działających na ich rzecz.Pozostając poza obiegiem informacyjnym,mają ograniczone możliwości poprawy swojej sytuacji i zwiększenia aktywności.