Status prawny osoby niepełnosprawnej

Od roku 1998 status osoby niepełnosprawnej posiadają osoby,które mają następujące orzeczenia:
-ważne orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o:
a)całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji,
b)całkowitej niezdolności do pracy,
c)częściowej niezdolności do pracy,
-ważne orzeczenie organu rentowego(ZUS,MSWiA,MON),wydane przed dniem 1 stycznia 1998 r.o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów,
-ważne orzeczenie KRUS,wydane przed dniem 1 stycznia 1998 r.o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,
-ważne orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności(PZO)o:
a)niepełnosprawności(dla osób,które nie ukończyły 16 r.ż.)na wniosek wniesiony przez predstawiciela ustawowego dziecka,
b)stopniu niepełnosprawności(dla osób,które ukończyły 16 r.ż.)na wniosek wniesiony przez osobę zainteresowaną lub jej przedstawiciela ustawowego.
A zatem od roku 1998 osobą niepełnosprawną prawnie może zostać jedynie osoba,która została orzeczona przez lekarza orzecznika ZUS lub PZO.Te dwa rodzaje orzecznictwa regulowane są różnymi ustawami i posiadają odrębne cele:
1.orzecznictwo do celów rentowych,w którym orzeczenia wydają lekarze orzecznicy ZUS.System ZUS jako organ rentowy służy przyznawaniu świadczenia rentowego stanowiącego rekompensatę za utraconą zdolność do pracy i temu celowi podporządkowane są kryteria orzecznicze.
2.orzecznictwo do celów poza rentowych prowadzone jest przez powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności(PZO)jako pierwsza instancja i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności(WZO)jako druga instancja(odwoławcza).Ustalenie niepełnosprawności,stopnia niepełnosprawności lub wskazań do ulg i uprawnień opiera się na kryteriach określających niepełnosprawność i wynikające z niej ograniczenia w zdolności do samodzielnej egzystencji i funkcjonowania społecznego,w tym zawodowego.Orzeczenia o inwalidztwie lub niezdolności do pracy ZUS oraz ważne orzeczenia o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym KRUS są traktowane na równi z orzeczeniami wydawanymi przez zespoły ds.orzekania o niepełnosprawności.Jednak,ponieważ ww.orzeczenia oceniają wyłącznie niezdolność do pracy i są podstawą do udzielenia świadczeń ubezpieczenia społecznego,czyli renty i emerytury,a orzeczenia PZO niedające uprawnień rentowych,są warunkiem uprawniającym do uzyskania różnych form pomocy a przede wszystkim udziału w różnych rodzajach aktywności zawodowej warto posiadać obydwa orzeczenia.